William Tyndale Kim ve Nasıl Öldü?
Tyndale’nin 1494 yılında Dursley’e yakın olan bir köyde doğduğu söylenmektedir. Tyndale’nin ebeveynlerinin kim oldukları hakkında kesin bir bilgide yoktur. Ancak ilginçtir ki Richard ve Edward adlı iki ağabeyi olduğu söylenmektedir. Tyndale, Lady Berkeley Gramer okulunda eğitim görmüş ve Diller, Liberal, Sanatlar ve kutsal metinler okuduğu Oxford Üniversitesine gitmiştir. Tyndale, üniversitede iken [John Wycliffe]’nin fikirleriyle yakından ilgilenmiştir.
John Wycliffe ; “Bir İngiliz skolastik filozofu, ilahiyatçı, kutsal kitap tercümanı, reformcudur. Oxford’da dersler vermiştir. 14. yüzyılda Roma katolik kilisesi içinde önemli birmuhaliftir. Tyndale, Yeni Ahit’in İngilizce çevirisi üzerinde çalışmaya başlar. İncil’den İngilizce’ye bir şeyler çevirmek için mücadele verir ama bunun çok tehlikeli bir faaliyet olduğunu da bilmektedir.
1528’de Londra Piskoposu Cuthbert Tunstall ile görüşmek üzere Londra’ya gelir. Tunstall, bu girişimde Tyndale’yi desteklemeyi reddetmiştir. Tyndale, “Yeni Ahit”i çevirmek için İngiltere’de bir yer olmadığını anlar ve 1524 yılında Almanya’ya gider. Kendisine yardım etmesini istediği kişi Cuthbert Tunstall ise bir İngiliz skolastik, kilise lideri,diplomat, yönetici ve kraliyet danışmanı ve Oxford Ünivesitesi mezunudur.
“Yeni Ahit veya Yeni antlaşma ,Kitab-ı Mukaddes’te Eski Ahit’in ardından gelen ve Hristiyanlarca kutsal kabul edilen 27 kitapçıktan oluşan bölüm. Özgün metinlerin çoğu MS 45 ile MS 140 yılları arasında Yunancanın [Koini] lehçesinde kaleme alınmıştır. Bu 27 kitapçık yüzyıllar içerisinde yavaş yavaş tek bir ciltte toplanmıştır. Yeni Ahit Hristiyanlıkta ki en önemli kutsal metinleri kapsar.”
Alıntı: [tr.wikipedia.org]
Tyndale, bu İncillerin İngiltere’ye kaçırılırken genellikle saman balyalarına gizlenilerek kaçırılmıştır. Çoğu İngiliz insanı bu İncilleri okuyamadı, ancak bazıları gizli protestan toplantılarında okunmuştur. Tyndale, bir konuşmasında şöyle der:” Bütün peygamberler ana dilde yazdılar…O zaman neden onlar [kutsal yazılar] ana dilde yazılmasınlar… Onlar ”Kutsal olan o kadar zor ki , bunu asla anlayamayacaksınız. Bunun dilimize çevrilemeyeceğini söyleyecekler”demiştir. Tyndale, kasıtlı olarak herkesin erişebileceği bir İncil yazmak için yola çıkmış ve bunu tamamen açıklığa kavuşturmak için tek heceleri kullanmıştır. “Tyndale, her şeye rağmen İncil’i İngiltere halkının kendi dilinde okuyabilmesi için İngilizceye çevirmek istemiştir. Bunu başarmıştır. Fakat kilise yetkilileri onu engellemek için her şeyi yapmışlardır. Tyndale, İngiltere’de gerçekleştiremediği çeviriyi Almanya’ya giderek orada İncil’i tercüme ederek 1525 yılında bastırmıştır. Tyndale, Tevrat’ın çevirisini de başlamışken [Antwerp]’te yakalanır ve İncil’i Katolik kilisenin izni olmadan çevirdiği gerekçesiyle Tyndale, 1536 yılında yakılarak idam edilmiştir.”
Alıntı: [britannica.com]
